Nasze dziedzictwo naturalne – użytki zielone, lasy, torfowiska i inne ekosystemy – jest naszym największym sprzymierzeńcem w walce z kryzysem klimatycznym.
Dlatego też projekt europejskiego prawa dotyczącego odtwarzania przyrody, uzupełniający istniejące dyrektywy ptasia i siedliskowa, stanowi przełomową szansę.
Bardzo potrzebne ambitne prawodawstwo jest pierwszym tego rodzaju: obejmującym cały kontynent zestaw wiążących celów w zakresie odbudowy zdegradowanych ekosystemów.
Musimy wykorzystać ten moment, aby przywrócić naszą naturę, chroniąc i odbudowując ekosystemy, które wychwytują i magazynują dwutlenek węgla, pomagając chronić nas przed najgorszymi skutkami zmiany klimatu.
Torfowiska są najbardziej skondensowanym lądowym magazynem węgla na świecie. Na tych terenach podmokłych rosnąca roślinność (na przykład wełnianka i mech bagienny na torfowiskach półkuli północnej) obumiera i częściowo rozkłada się w warunkach podmokłych, tworząc torf, w tempie około 1 cm torfu na dekadę.
Te bogate w różnorodność biologiczną ekosystemy, znane pod wieloma nazwami (w tym torfowiska, mchy, bagna, torfowiska, torfowiska i bagna), są niezbędnym buforem chroniącym przed zmianami klimatycznymi: 15-centymetrowa warstwa torfu zawiera więcej węgla na hektar niż tropikalne lasy deszczowe.
Niezwykła zdolność torfowisk do magazynowania dwutlenku węgla jest jednym z powodów, dla których osuszone torfowiska są głównym źródłem emisji gazów cieplarnianych (GHG).
W UE połowa wszystkich torfowisk została osuszona i tym samym zamieniona w źródła emisji dwutlenku węgla. W skali globalnej UE jest drugim co do wielkości emitentem gazów cieplarnianych ze zdegradowanych torfowisk.
Około 7% całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE pochodzi z osuszonych torfowisk wykorzystywanych w rolnictwie lub leśnictwie.
Ponowne nawilżanie odwodnionych torfowisk jest niezbędne do zatrzymania emisji i jest pierwszym krokiem w kierunku ich odbudowy. Aby powstrzymać emisje ze zdegradowanych torfowisk, musimy pilnie zatkać rowy i podnieść poziom wody.
Możemy to zrobić bez konieczności wyłączania torfowisk z użytkowania, ale pilnie potrzebujemy większego wsparcia, zwłaszcza w ramach wspólnej polityki rolnej , dla przechodzenia na mokre rolnictwo i leśnictwo, czyli na uprawę paludiów.
Zgodnie z ustawą o odtwarzaniu przyrody, UE rekultywowałaby głównie osuszone torfowiska, które są użytkowane rolniczo.
Musimy jednak ponownie nawodnić odwodnione torfowiska niezależnie od ich obecnego wykorzystania, z wyjątkiem gruntów wykorzystywanych pod zabudowę mieszkaniową, aby do 2050 r. osiągnąć neutralność klimatyczną. Do 2030 r. 30% torfowisk w UE powinno zostać ponownie nawodnionych.
Ponieważ prawie 95% niemieckich torfowisk uległo degradacji i jako największy emitent dwutlenku węgla z torfowisk w UE, jasne jest, że Niemcy ponoszą tutaj szczególną odpowiedzialność. Ponowne nawilżanie i regeneracja są niezbędne, aby osiągnąć nasze krajowe cele w zakresie redukcji emisji.
W Niemczech osuszone torfowiska stanowią zaledwie 7% całkowitej powierzchni użytków rolnych. Ale te osuszone torfowiska odpowiadają za 37% wszystkich emisji pochodzących z rolnictwa (w tym z hodowli zwierząt).
Największa niemiecka organizacja pozarządowa zajmująca się ochroną przyrody, NABU, może poszczycić się długą i dumną historią prac na rzecz ochrony torfowisk.
Ponad sto lat temu, w 1911 roku, poprzednik NABU kupił 16 hektarów torfowisk w Federseemoor w południowych Niemczech, aby zachować je dla przyszłych pokoleń – ludzi takich jak my i tych, którzy przyjdą po nas.
W 2014 roku NABU powołała Międzynarodowy Fundusz Torfowisk i to właśnie ten fundusz wraz z finansowaniem projektów z programu LIFE finansuje obecny sztandarowy projekt NABU dotyczący torfowisk LIFE Multi Peat.
W ramach projektu zrekultywowane zostanie kolejne 689 ha torfowisk, co pozwoli na kontynuację polityki na rzecz renaturyzacji torfowisk.
Ponadto nowy Fundusz Klimatyczny NABU (NABU-Klimafonds) wspiera ponowne nawadnianie torfowisk, obecnie głównie w Niemczech i krajach UE w regionie Morza Bałtyckiego.
W rzeczywistości wiele z tego, co wiemy o licznych korzyściach płynących z rekultywacji torfowisk, zawdzięczamy zgromadzonej wiedzy z projektów współfinansowanych przez LIFE od samego początku programu na początku lat 90.
Oprócz technik ponownego nawilżania i odtwarzania, wiele dzisiejszych projektów LIFE dotyczących torfowisk koncentruje się na ilościowym określeniu korzyści związanych z przystosowaniem się do zmiany klimatu i łagodzeniem oraz na szerokim rozpowszechnianiu tych doświadczeń w polityce i praktyce.
26 kwietnia w Berlinie LIFE Multi Peat przeprowadzi transmisję na żywo prezentacji czołowych ekspertów ds. torfowisk, którzy podzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat odtwarzania torfowisk w Europie.
Przywracanie przyrody jest niezbędnym działaniem na rzecz klimatu. Wszystkie dowody z projektów LIFE dotyczących torfowisk pokazują, że neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla poprzez ponowne nawilżanie, a tym samym zatrzymanie emisji, można osiągnąć szybko, ale tworzenie długoterminowych pochłaniaczy dwutlenku węgla na dużą skalę i aktywnej sekwestracji trwa znacznie dłużej. Nie ma czasu do stracenia.
Dlatego zdecydowanie zalecamy przyjęcie ustawy o odtwarzaniu przyrody do końca 2023 roku.
Musimy dopilnować, aby do 2030 r. co najmniej 30% naszych lądów i mórz zostało objętych skutecznymi obszarowymi środkami renaturyzacji oraz aby renaturyzacja przyrody na dużą skalę była już zaawansowana.
Ponadto popieramy solidne ramy rozliczalności, aby zapewnić, że wszystkie państwa członkowskie wnoszą sprawiedliwy wkład we wdrażanie prawa i mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności. Aby je wesprzeć, w kolejnym budżecie UE musi znaleźć się znaczna część środków przeznaczonych na odbudowę przyrody.
Podczas tej Dekady Odbudowy Ekosystemów ONZ, upewnijmy się, że nasze ramy polityczne są solidne i dostosowane do ogromu zadania przywrócenia naszej przyrody do życia.
Jutta Paulus jest niemiecką posłanką z grupy Zielonych/WSE w Parlamencie Europejskim i kontrsprawozdawcą ds. rozporządzenia w sprawie odtwarzania przyrody w komisji ds. środowiska. Jörg-Andreas Krüger jest prezesem NABU, Niemieckiego Związku Ochrony Przyrody i Różnorodności Biologicznej.
