Chodzi o to, aby zidentyfikować najważniejsze informacje na temat składu każdego produktu, aby użytkownicy w całym łańcuchu dostaw mogli go ponownie wykorzystać lub prawidłowo przetwarzać w zakładach gospodarki odpadami.
Do połowy stulecia Europa dąży do osiągnięcia zerowej emisji netto i zerowego poziomu zanieczyszczenia, ale aby osiągnąć te cele, musi zająć się nadmierną konsumpcją i marnotrawstwem.
Obecnie połowa całkowitych emisji gazów cieplarnianych i ponad 90 % utraty różnorodności biologicznej i niedoważności wody pochodzi z wydobycia i przetwarzania zasobów. Oczekuje się, że globalne zużycie materiałów, takich jak biomasa, paliwa kopalne, metale i minerały, podwoi się w ciągu najbliższych czterech dekad, a roczna produkcja odpadów wzrośnie o 70% do 2050 r.
Aby temu przeciwdziałać, Europa musi przejść na zrównoważone, trwałe produkty i spowolnić wykorzystanie zasobów przepływanych przez gospodarkę. Inicjatywa dotycząca zrównoważonych produktów, która ma się ukazać na początku przyszłego roku, będzie dużym krokiem w tym kierunku.
"Naprawdę musimy upewnić się, że produkty, które są wprowadzane na nasze rynki, są zaprojektowane tak, aby były trwałe, naprawialne i tak dalej. To właśnie staraliśmy się zrobić w ramach inicjatywy zrównoważonego produktu " - powiedział William Neale, doradca ds. gospodarki o obiegu zamkniętym w departamencie środowiska Komisji Europejskiej.
Cyfrowy paszport produktu będzie częścią tej inicjatywy. W chwili obecnej, gdy towary są produkowane, kupowane i sprzedawane, informacje o ich komponentach i możliwości recyklingu są tracone.
Paszport zajmie się tym poprzez "wykorzystanie danych dla dobra publicznego", powiedział Neale.
"Może to być jedna rzecz, która może zrujnować partię, co może sprawić, że recykling stanie się nieopłacalny i może wiele zanieczyścić. Musimy o tym wiedzieć" - dodał.
"Możemy przygotować proces, w którym zidentyfikujemy te fragmenty informacji, które są naprawdę zabójcze pod względem rujnującej wartości, jeśli informacje te nie zostaną udostępnione wzdłuż linii" - dodał Neale, powołując się na przykład tekstyliów, w których nadruki PVC na odzieży mogą uniemożliwić recykling.
Walka z greenwashingiem
Aby Europa osiągnęła swoje cele klimatyczne, ważne jest, aby konsumenci i przedsiębiorstwa utrzymywali produkty w obiegu tak długo, jak to możliwe, powiedział David Cormand, francuski eurodeputowana Zielonych.
"Projektujemy i marketingujemy obiekty, które nie są tworzone z myślą o trwałości. W większości przypadków, gdy tylko zostaną wyprodukowane, stają się odpadami, z których tylko niewielka część jest przeznaczona do ponownego użycia, naprawy lub recyklingu "- powiedział.
Aby temu zaradzić, Cormand wezwał do obowiązkowej europejskiej normy trwałości i naprawy, która uczyniłaby produkty środowiskowe normą na rynku. Informacje te muszą być również wykorzystywane do walki z greenwashingiem i karania tych firm, które nie działają w sposób zrównoważony, powiedział Cormand.
"To, co wiemy dzisiaj, to to, że nie wiemy jako obywatele. Większość z nas ma swoje domy wypełnione toksycznymi chemikaliami, obecnymi w meblach, podłogach, - powiedziała Joan Marc Simon, dyrektor wykonawczy w organizacji pozarządowej Zero Waste Europe.
"Nie można wiedzieć, czy produkt jest bezpieczny, nadający się do naprawy, recyklingu, więc z tej perspektywy myślę, że informacja jest ważna dla konsumentów" - dodał.
Ale dążenie do tworzenia zrównoważonych i trwałych produktów musi wykraczać poza paszport. Potrzebne są również procesy, dzięki którym konsumenci mogą wysyłać produkty z powrotem do naprawy, powiedział.
Paszport produktu w praktyce
Identyfikacja informacji, których potrzebują użytkownicy w całym łańcuchu dostaw, to ogromna ilość pracy. Z tego powodu Komisja Europejska zajmie się tym "produkt po produkcie" w aktach delegowanych, powiedział Neale.
Stworzenie paszportu będzie wymagało od całego łańcucha dostaw usiąść i omówić kluczowe informacje, które mogą zapobiec marnowaniu się produktu. Dyskusje te mogą również pomóc złagodzić obawy związane z paszportem zawierającym informacje naruszające prawa własności intelektualnej, wyjaśnił.
"Jeśli chodzi o własność intelektualną, prywatność i tak dalej, musimy upewnić się, że są one rozwiązywane albo poprzez szyfrowanie, albo poprzez udostępnianie danych w późniejszym terminie. W każdym przypadku będzie to odbywać się produkt po produkcie i w pełnej konsultacji "- powiedział Neale.
"Mówimy głównie o istniejących danych. Mówimy o zdecentralizowanym lub rozproszonym podejściu do danych. Nie musi poruszać się z miejsca, w którym jest tworzony" - dodał.
Żaden rozmiar nie pasuje do wszystkich
Jednak opracowując przepisy, Komisja Europejska musi również pamiętać o różnicach między towarami konsumpcyjnymi, które są produkowane masowo i mają stosunkowo krótki okres użytkowania, a produktami o długiej żywotności, według Karla Haeusgena, prezesa VDMA, niemieckiego stowarzyszenia przemysłu budowy maszyn.
"Jeśli spojrzymy na wyroby włókiennicze, mamy stosunkowo proste produkty, które składają się z ograniczonej liczby materiałów i stosunkowo łatwo jest zebrać odpowiednie dane na temat takich produktów. Jeśli przejdziesz do telefonu komórkowego lub suszarki do włosów, masz już bardziej złożone produkty "- powiedział Haeusgen.
Źródło: euractiv.com