Nawet przy wzmożeniu wysiłków niektórych krajów ze sprawozdania wynika, że obecnie potrzeba znacznie więcej działań, aby jeszcze bardziej zagiąć trajektorię światowych emisji i uniknąć najgorszych skutków zmiany klimatu.
„Dzisiejszy raport pokazuje, że rządy wspólnie podejmują małe kroki, aby zapobiec kryzysowi klimatycznemu. Pokazuje także, dlaczego rządy muszą poczynić odważne kroki podczas COP28 w Dubaju, aby pójść na właściwą drogę” – powiedział Sekretarz Wykonawczy ONZ ds. Zmian Klimatu Simon Stiell. „Oznacza to, że COP28 musi być wyraźnym punktem zwrotnym. Rządy muszą nie tylko uzgodnić, jakie bardziej zdecydowane działania klimatyczne zostaną podjęte, ale także zacząć dokładnie pokazywać, jak je zrealizować”.
Stiell podkreślił, że po zakończeniu pierwszego globalnego podsumowania COP28 narody będą mogły odzyskać dynamikę, aby zwiększyć swoje wysiłki we wszystkich obszarach i wejść na właściwą drogę w kierunku osiągnięcia celów Porozumienia paryskiego. Podsumowanie ma stanowić podstawę do przedstawienia kolejnej rundy planów działań w dziedzinie klimatu w ramach porozumienia paryskiego (tzw. wkładów ustalanych na szczeblu krajowym, czyli „NDC”), które mają zostać przedstawione do 2025 r., torując drogę do przyspieszonych działań.
„Raport Global Stocktake opublikowany w tym roku przez ONZ ds. zmian klimatycznych wyraźnie pokazuje, gdzie postęp jest zbyt powolny. Ale przedstawia także szeroki wachlarz narzędzi i rozwiązań proponowanych przez kraje. Miliardy ludzi spodziewają się, że ich rządy wezmą ten zestaw narzędzi i wdrożą go w życie” – powiedział Stiell.
Najnowsze badania Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu ONZ wskazują, że do 2030 r. emisję gazów cieplarnianych należy ograniczyć o 43% w porównaniu z poziomem z 2019 r. Ma to kluczowe znaczenie, aby ograniczyć wzrost temperatury do 1,5 stopnia Celsjusza do końca tego stulecia i uniknąć najgorszych skutków zmiany klimatu, w tym częstszych i dotkliwszych susz, fal upałów i opadów.
„Każdy ułamek stopnia ma znaczenie, ale jesteśmy bardzo zboczeni z właściwej ścieżki. COP28 to czas, aby to zmienić” – stwierdził Stiell. „Czas pokazać ogromne korzyści płynące z odważniejszych działań klimatycznych: więcej miejsc pracy, wyższe płace, wzrost gospodarczy, możliwości i stabilność, mniej zanieczyszczeń i lepszy stan zdrowia”.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Zmian Klimatu przeanalizowała NDC 195 stron Porozumienia paryskiego, w tym 20 nowych lub zaktualizowanych NDC przedstawionych do dnia 25 września 2023 r. Zgodnie z ustaleniami z zeszłorocznej analizy, dzisiejszy raport pokazuje, że choć po 2030 r. emisje nie będą już rosnąć, w porównaniu z poziomami z 2019 r. nadal nie wykazują szybkiego trendu spadkowego, który zdaniem nauki jest konieczny w tej dekadzie.
Jeżeli wdrożone zostaną najnowsze dostępne NDC, obecne zobowiązania spowodują wzrost emisji o około 8,8% w porównaniu z poziomami z 2010 roku. Stanowi to marginalną poprawę w porównaniu z zeszłoroczną oceną, która wykazała, że kraje są na dobrej drodze do zwiększenia emisji o 10,6% do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 2010 r.
Przewiduje się, że do 2030 r. emisje będą o 2% niższe od poziomów z 2019 r., co podkreśla, że szczyt globalnych emisji nastąpi w ciągu tej dekady.
W raporcie stwierdzono, że aby osiągnąć szczyt emisji przed 2030 r., „należy wdrożyć warunkowe elementy NDC, co zależy głównie od dostępu do zwiększonych zasobów finansowych, transferu technologii i współpracy technicznej oraz wsparcia w budowaniu potencjału; jak również dostępność mechanizmów rynkowych.”
„Wykorzystując Global Stocktake do planowania z wyprzedzeniem, możemy sprawić, że COP28 zmieni zasady gry. I zapewnić odskocznię dla dwuletniej fali działań klimatycznych” – powiedział Stiell. „Musimy odbudować zaufanie do procesu paryskiego. Oznacza to wywiązanie się ze wszystkich zobowiązań, szczególnie dotyczących finansów, które stanowią ogromny czynnik umożliwiający działania klimatyczne. I zapewnienie, że wszędzie zwiększamy odporność na skutki klimatu”.
„Dzisiejsze sprawozdanie podsumowujące krajowe plany klimatyczne podkreśla potrzebę, abyśmy działali z większymi ambicjami i pilnością, aby osiągnąć cele Porozumienia paryskiego – po prostu nie ma czasu na opóźnienia” – powiedział dr Sultan Al Jaber, desygnowany na Prezydenta COP28. „COP28 musi być historycznym punktem zwrotnym w tej krytycznej dekadzie, aby strony wykorzystały moment globalnego przeglądu i zobowiązały się do podniesienia swoich ambicji oraz zjednoczenia, działania i osiągania wyników, które pozwolą utrzymać 1,5°C w zasięgu ręki, nie pozostawiając nikogo w tyle”.
„NDC pozostają kamieniem węgielnym naszej wspólnej wizji osiągnięcia celów paryskich, w tym utrzymania celu poniżej 2 stopni i dążenia do ograniczenia wzrostu do poniżej 1,5 stopnia” – powiedział Prezydent COP27 i minister spraw zagranicznych Egiptu Sameh Shoukry. „W Szarm el-Szejk przywódcy omówili kilka inicjatyw, które pomogą nam osiągnąć ten cel, a także pomogą Globalnemu Południu w odpowiednim dostosowaniu ich gospodarek. Musimy utrzymać dynamikę, ponieważ nie ma czasu do stracenia ani utraty skupienia się na celu.” „
Podczas realizacji naszego zobowiązania istotne jest, aby w dalszym ciągu dążyć do sprawiedliwości klimatycznej i pomagać Globalnemu Południu, które w najmniejszym stopniu przyczynia się do emisji, a mimo to ponosi ciężar najbardziej okrutnych skutków zmian klimatycznych, aby nie tylko przetrwać, ale także przejść na bardziej zrównoważoną gospodarkę poprzez ścieżki sprawiedliwej transformacji” – powiedział Shoukry.
Długoterminowe strategie rozwoju niskoemisyjnego
W drugim raporcie ONZ dotyczącym zmian klimatycznych, dotyczącym długoterminowych strategii rozwoju niskoemisyjnego, również opublikowanym dzisiaj, przeanalizowano plany krajów dotyczące przejścia na zerową emisję netto do połowy stulecia lub mniej więcej w tym okresie. W raporcie wskazano, że emisje gazów cieplarnianych w tych krajach mogą być w 2050 r. o około 63% niższe niż w 2019 r., jeśli wszystkie długoterminowe strategie zostaną w pełni wdrożone na czas.
Obecne strategie długoterminowe (reprezentujące 75 stron Porozumienia paryskiego) odpowiadają za 87% światowego PKB, 68% światowej populacji w 2019 r. i około 77% światowych emisji gazów cieplarnianych w 2019 r. Jest to mocny sygnał, że świat zaczyna dążyć do zerowej emisji netto.
W raporcie zauważono jednak, że wiele celów zerowej emisji netto pozostaje niepewnych i odkłada się na przyszłość krytyczne działania, które należy podjąć już teraz.
Konferencja ONZ w sprawie zmian klimatycznych (COP28) odbędzie się w Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich w dniach 30 listopada – 12 grudnia br.
Więcej informacji:
Przeczytaj raport podsumowujący wkłady ustalone na szczeblu krajowym za rok 2023Tutaj
Przeczytaj Raport podsumowujący długoterminowe strategie rozwoju niskoemisyjnego na rok 2023 Tutaj
