W Polsce istnieje wiele instytucji, które dzień w dzień są w pełnej gotowości operacyjnej, by zapobiegać zagrożeniom. Państwowa Straż Pożarna, Ochotnicza Straż Pożarna, Straż Miejska, policja i służby ratownicze służą codzienną pomocą. W nagłych oraz ekstremalnych przypadkach są one wspierane przez dedykowane jednostki wojskowe.
Pamiętajmy jednak, że nawet najlepsza pomoc nie zawsze jest natychmiast na miejscu. W przypadku katastrofy na dużą skalę siły ratownicze nie mogą być wszędzie. Jeśli możesz pomóc sobie i swoim sąsiadom, masz wyraźną przewagę. To zależy od każdego z nas, dlatego warto pamiętać w sytuacjach krytycznych o osobach wymagających naszej szczególnej opieki i troski.
Zazwyczaj wszystkie niezbędne dobra konsumenckie są dostępne w sklepie za rogiem. Świeży towar jest tam dostępny codziennie. Leki? Wystarczy wizyta w aptece. Woda pitna? Jest w kranie. Energia elektryczna? Ukrywa się w gniazdku. Sytuacje ekstremalne mogą wpłynąć na dostępność wszystkich dóbr, z których korzystamy na co dzień, które są nam niezbędne do życia.
Działania człowieka powodujące zmiany klimatu to przede wszystkim emitowanie do atmosfery tzw. gazów cieplarnianych w takich ilościach i tempie, że zaburza to naturalne procesy w przyrodzie. Nadmierne ilości dwutlenku węgla (powstającego w wyniku spalania paliw kopalnych) oraz metanu i podtlenku azotu (powstających m.in. przy hodowli bydła i uprawach rolnych) powodują nasilenie tzw. efektu cieplarnianego. Normalnie bez efektu cieplarnianego, czyli zatrzymywania na planecie ciepła przez powłoki gazów (atmosferę) wokół niej – życie na Ziemi byłoby niemożliwe. Gazy cieplarniane działają jak izolacja, im jest ich w atmosferze więcej, tym izolacja jest grubsza i szczelniejsza. Skutkiem wzmocnionego efektu cieplarnianego jest wzrost temperatury na Ziemi. Widocznym tego znakiem są coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe, tj.:
- ekstremalnie wysokie temperatury, fale upałów oraz noce tropikalne,
- wichury, tornada,
- deszcze nawalne powodujące podtopienia i powodzie.
Ekstrema pogodowe są zagrożeniem dla zdrowia i życia. Sytuacje ekstremalne mogą wpłynąć na dostępność wszystkich dóbr, z których korzystamy na co dzień – wody, jedzenia, prądu, ogrzewania, leków.
Ważne odpowiednie przygotowanie i postępowanie
By być gotowym i wiedzieć jak postępować, w ramach projektu #klimaSENIORE – aktywizacja seniorów na rzecz klimatu, powstał poradnik dedykowany dla osób starszych pn. „Jak postępować podczas ekstremalnych zjawisk pogodowych?”. Poradnik w przestępny sposób mówi czytelnikowi o tym jak przygotować się w sytuacji kryzysowej, jak podczas niej się zachowywać, a przede wszystkim, czego nie robić.
Autorzy poradnika skupili swoją uwagę głównie na falach upałów, burzach, nawałnicach i trąbach powietrznych, silnych mrozach i intensywnych odpadach śniegu, a także powodziach i podtopieniach oraz smogu. Wskazano te ekstrema pogodowe, na które w Polsce osoby starsze są najbardziej narażone.
W poradniku można znaleźć również informacje dotyczące, czym jest koperta życia, a także jak w prosty sposób można samemu w domu przeciwdziałać zmianie klimatu w skali mikro.
Podanik do pobarania na stronie Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju
