Naukowcy z Uniwersytetu Florydy opublikowali wyniki swoich obserwacji na łamach pisma „Nature Climate Change”. Już wcześniejsze badania innych zespołów pokazały, że Arktyka ociepla się obecnie dużo szybciej (nawet czterokrotnie szybciej) niż inne rejony świata. To prowadzi do topnienia lodowców oraz poważnych i szkodliwych zmian w arktycznym ekosystemie.
Sądzono jednak do tej pory, że arktyczne jeziora są niezagrożone, a nawet, że zmiany klimatyczne mogą doprowadzić do ich powiększania się, bo to tam miała trafiać w dużej mierze woda z roztopionych lodowców.
Zjawisko, które zaskoczyło naukowców
Arktyczne jeziora pełnią bardzo ważną funkcję, bo są głównymi rezerwuarami słodkiej wody, co jest kluczowe dla całej zamieszkującej Arktykę fauny. Ponadto są ostoją dla migrującego ptactwa. Ich wysychanie oznaczać będzie zniknięcie wielu gatunków z koła podbiegunowego.
Co prawda spodziewano się, że zmiany klimatyczne i tak w końcu doprowadzą do zanikania arktycznych jezior, ale zjawisko to miało być zauważalne najwcześniej w drugiej połowie XXI wieku, a nawet dopiero w XXII wieku.
Miało się tak stać za sprawą topnienia tzw. lodu powierzchniowego, z którego woda miała odpływa. Tymczasem doszło do jeszcze innego zjawiska – ponieważ klimat okolic Arktyki ociepla się z zaskakująco dużą szybkością, znikają nie tylko lodowce i lody powierzchniowe, ale także znajdująca się głębiej w ziemi wieczna zmarzlina.
Powstają więc kanały odpływowe, którymi ucieka woda z arktycznych jezior, bo powstaje mechanizm drenujący. Woda z topniejących lodowców spływa do jezior w Arktyce wolniej niż z nich ucieka i stąd zanik owych jezior.
Sytuacja będzie się zapewne pogarszać
I niestety, zdaniem naukowców, to zjawisko będzie jeszcze przybierać na sile. „Wyniki naszych badań sugerują, że rozmarzanie wiecznej zmarzliny odbywa się szybciej, niż przewidywano dotąd” – mówi kierująca pracami prof. Elizabeth E. Webb z University of Florida i wyjaśnia, że podziemne kanały będą się poszerzać.
Co gorsza, mamy tu do czynienia ze zjawiskiem tzw. kuli śnieżnej. Topniejącą wieczna zmarzlina wypuszcza do atmosfery bardzo dużo dwutlenku węgla, a także takich gazów cieplarnianych jak metan. Według prof. Webb w ogóle zawiera go dwa razy więcej niż obecnie znajduje się w atmosferze.
„A to oznacza, że im bardziej Arktyka będzie się ocieplać, tym więcej CO2 trafi do atmosfery, co z kolei jeszcze wzmocni globalne ocieplenie i przyspieszy rozmarzanie wiecznych lodów” – podkreśla badaczka z Uniwersytetu Florydzkiego.
źródło: https://www.euractiv.pl/section/energia-i-srodowisko/news/naukowcy-alarmuja-ze-znikaja-arktyczne-jeziora/
