Dodatkową formą zachęty zastosowaną przez ustawodawcę stały się zróżnicowane opłaty publiczno-prawne na korzyść powierzchni nieruchomości zabudowanych, które dbają o zachowanie w pewnej części obszarów czynnych biologicznie czy wyposażone są w urządzenia do retencjonowania wód opadowych pochodzących z terenów uszczelnionych.
Korzyści z zatrzymania deszczówki
Urbanizacja terenów i postępujące zmiany klimatu są dla mieszkańców wszystkich przestrzeni miejskich szczególnie uciążliwe. Na skutek tworzących się skupisk terenów uszczelnionych, mamy do czynienia z efektem tzw. miejskiej wyspy ciepła, która szczególnie w okresie letnim i bezdeszczowym dokucza wszystkim mieszkańcom. Wystarczy w gorący dzień zmierzyć temperaturę przy powierzchni – na obszarze zielonym i uszczelnionym, różnica może wynieść nawet kilkadziesiąt stopni Celsjusza.
Ratunkiem dla ochłody miasta jest zieleń, a ta potrzebuje z kolei wody, najlepiej z deszczu.
Należy pamiętać, że deszcz - oprócz tego, że obniża temperaturę, dodatkowo oczyszcza powietrze, z zanieczyszczeń i uciążliwych pyłów w nim zawieszonych.
Jak zatrzymać i wykorzystać deszcz w mieście?
Nieustannie zmieniająca się przestrzeń miast, w tym terenów uszczelnionych, mierzy się z powstającymi w coraz większych ilościach wodami opadowymi. Jednak dziś w odniesieniu do deszczówki coraz częściej wprowadza się rozwiązania projektowe i akcje o charakterze społecznym – wpierające i zachęcające do terenowej retencji wód opadowych w przestrzeni miejskiej.
Włodarze Wrocławia postawili na szerokie rozwiązania w zakresie zrównoważonego gospodarowania wodą, za pomocą których stwarzają bardziej sprzyjające warunki do przebywania w mieście. O kilku z nich napiszę poniżej.
Budowa zielonych torowisk, których pierwsze odcinki powstały już na potrzeby przygotowania miasta do EURO 2012. Teraz budowane są kolejne, nowe torowiska, wyposażone w dedykowaną do tego typu celów roślinność. Także remontowane dotychczasowe torowiska, te które są wyłączone z komunikacji dla pozostałych pojazdów - zdobywają zielony charakter. Tym sposobem, miasto magazynuje wodę i dodatkowo dba o klimat akustyczny w otoczeniu szlaków tramwajowych.
Zakładane tzw. parki kieszonkowe w przestrzeni miejskiej to rekonstrukcja wszelkich terenów przy budynkach mieszkalnych, we wnętrzach podwórzowych i zazielenianie ich. Powstają łąki kwietne - np. w pasach rozdziału, na placach i przy chodnikach i drogach, które dbają o klimat i bioróżnorodność w mieście. Ważne są także nowe wytyczne w odniesieniu do pielęgnacji miejskich terenów zielonych, czyli tzw. akcja #EKOszenie - promująca korzystną dla środowiska pielęgnację trawników, uzależnioną od wysokości traw, warunków pogodowych i zadbania o bezpieczeństwo (widoczność) w obrębie pasów drogowych.
Kolejny rok uruchamiany jest program dotacji celowej Złap deszcz, z przeznaczeniem na zadania służące ochronie zasobów wodnych, dedykowany mieszkańcom Wrocławia. Tegoroczna edycja uruchomiona z początkiem kwietnia, zakończyła się na długo przed planowanym czasem trwania (tj. już w połowie maja), z uwagi na popularność i błyskawiczne wyczerpanie przeznaczonych na ten cel środków pieniężnych. Edycja z 2021 roku zapewniła wsparcie dla mieszkańców, którzy dzięki temu zrealizowali ponad 130 urządzeń i rozwiązań zatrzymujących wodę opadową, m.in.: ogrody deszczowe, studnie chłonne i muldy, naziemne i podziemne zbiorniki na wody opadowe i zielone dachy.
Powyższe działania – choć w skali makro – małymi krokami tworzą tzw. zielono-niebieską infrastrukturę i dbają o coraz lepsze samopoczucie mieszkańców miasta.
