Egipski gospodarz szczytu klimatycznego COP27 powiedział, że zwróci uwagę na odporność i adaptację do skutków klimatycznych - najwyższy priorytet klimatyczny krajów afrykańskich.
Kraje rozwijające się domagają się dodatkowego finansowania i wsparcia politycznego dla osób na pierwszej linii frontu klimatycznego, aby poradzić sobie ze śmiertelnymi suszami, falami upałów, powodziami i burzami.
Dostarczanie szczepionek najbiedniejszym na świecie będzie konieczne, aby opanować Covid-19 na całym świecie i zwolnić przestrzeń do radzenia sobie z kryzysem klimatycznym.
Publikacja dwóch głównych sprawozdań naukowych przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu pomoże w kształtowaniu strategii przystosowania się do zmiany klimatu i łagodzenia jej skutków.
Od planów UE dotyczących granicznego podatku węglowego po rosnącą kontrolę planów zerowych netto, kwestie sprawiedliwości są istotnym wątkiem przewijającym się przez debatę polityczną.
Oto niektóre z kluczowych tematów do śledzenia w 2022 roku.
Afrykański policjant
Rozmowy klimatyczne COP27 odbędą się w Szarm el-Szejk w Egipcie w dniach 7-18 listopada. Podczas gdy kurort nad Morzem Czerwonym jest jednym z bogatszych zakątków kontynentu, afrykański szczyt może dać głos milionom, dla których susza lub burza stanowi różnicę między godnością a desperacją.
Na szczycie negocjatorzy mają przyspieszyć prace nad określeniem, jak powinien wyglądać globalny cel w zakresie adaptacji, w ramach dwuletniego programu prac uzgodnionego na COP26.
Zapewnienie finansowania w celu radzenia sobie ze skutkami klimatycznymi jest jedną z najważniejszych kwestii dla krajów afrykańskich i innych krajów rozwijających się. Bogate kraje zgodziły się podwoić swój wkład krajowy w finansowanie adaptacji w latach 2019-2025, ale to nie zaspokoi wszystkich potrzeb biedniejszych krajów.
Kraje rozwijające się domagają się podjęcia konkretnych zobowiązań przed COP27, a kwestia ta prawdopodobnie zdominuje tegoroczne rozmowy. "Zanim dotrzemy do Egiptu, kraje rozwinięte powinny być w stanie dostarczyć informacji o tym, jak te plany postępują" - powiedziała ambasador Janine Felson z Belize w rozmowie z Climate Home News. Ciepłe słowa ze strony USA i UE raczej nie pośredniczą w zawarciu umowy w Egipcie.
Dwuletni dialog w celu zbadania ustaleń dotyczących finansowania ofiar ekstremalnych warunków pogodowych i podnoszących się mórz rozpocznie się w tym roku i oczekuje się, że będzie kontrowersyjny. Kraje rozwijające się domagają się znaczących i dodatkowych funduszy na odbudowę po nieodwracalnych skutkach kryzysu klimatycznego, wbrew oporowi bogatych krajów.
Należy spodziewać się ponownego nacisku na uznanie "specjalnych potrzeb i okoliczności" Afryki. Wysiłki Grupy Afrykańskiej na rzecz formalnego uznania jej podatności na zmiany klimatu w systemie ONZ jak dotąd nie powiodły się, a niektórzy eksperci wzywają Unię Afrykańską do podniesienia rangi tej kwestii.
Grupa praw człowieka wyraziła zaniepokojenie wolnym i bezpiecznym udziałem grup społeczeństwa obywatelskiego, powołując się na powszechne więzienie aktywistów w Egipcie i kryminalizację pokojowych zgromadzeń.
Przed afrykańskim kontynent jest zabiegany ze wszystkich stron. Szczyt UE-Unia Afrykańska zaplanowano na 17-18 lutego w Brukseli, Arabia Saudyjska ma być gospodarzem szczytu Liga Arabska-Afryka w Rijadzie na wiosnę, a Joe Biden ma gościć afrykańskich przywódców.
Słowa w czyn
Ostatni szczyt klimatyczny w Glasgow w Wielkiej Brytanii zelektryzował śmiałe obietnice dotyczące zakończenia energetyki węglowej, ograniczenia emisji metanu i powstrzymania wylesiania. Muszą one zostać przełożone na krajowe plany klimatyczne i konkretne polityki, zanim będzie można je uznać za sukces.
Trwała dyplomacja klimatyczna będzie potrzebna, aby spełnić obietnicę inicjatyw takich jak pakiet o wartości 8,5 mld USD, aby pomóc Republice Południowej Afryki przejść od węgla do czystszej energii. Uznawany za potencjalny model dla innych gospodarek wschodzących, ma obejmować wsparcie dla regionów górniczych w celu dywersyfikacji. Pozostaje jednak niejasne, jaką formę przyjmą finanse i jak zostaną wydane.
Prezydent Cyril Ramaphosa powiedział, że gotówka powinna być w przeważającej mierze dostarczana w grantach, podczas gdy fundatorzy skłaniają się ku pożyczkom. Sposób, w jaki umowa zostanie wdrożona w tym roku, może zdecydować, czy inne kraje będą dążyć do podobnych ustaleń.
Zabytki nauki
Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) ma opublikować dwa główne raporty w ramach swojej najnowszej oceny systemu klimatycznego.
Pierwszy raport,opublikowany w 2021 roku, dotyczył fizycznych zmian zachodzących w wyniku działalności człowieka. Drugi, który ma zostać opublikowany w lutym, oceni wpływ zmiany klimatu na ekosystemy, różnorodność biologiczną oraz społeczeństwa i kultury ludzkie, ich zdolność do radzenia sobie z nimi oraz możliwości adaptacji.
Nauka może wzmocnić argumenty za pilnym zwiększeniem wsparcia dla wrażliwych narodów i zapewnić sygnał alarmowy w bogatszych częściach świata, które nie są odporne na poważne skutki klimatyczne.
Trzeci raport, oczekiwany wiosną, oceni sposoby redukcji emisji gazów cieplarnianych i usuwania dwutlenku węgla z atmosfery.
Odzyskanie stabilności po Covid
Szybkie rozprzestrzenianie się wariantu omikronu na całym świecie, gdy pandemia Covid-19 rozlewa się na czwarty rok kalendarzowy, podkreśla, jak nierówna dystrybucja szczepionek utrudnia powstrzymanie infekcji.
Podczas gdy w bogatych krajach wprowadzane są zastrzyki przypominające, milionom najbiedniejszych na świecie nie zaoferowano jeszcze ani jednego zastrzyku ochrony. Na początku stycznia około 72% szczepionek podano w krajach o wysokim i wyższym średnim dochodzie w porównaniu z 0,09% w krajach o niskich dochodach.
Sprawiedliwy dostęp do szczepionek jest w porządku obrad Niemiec i Indonezji, które odpowiednio przejmują prezydencję G7 i G20.
Oba uczyniły zmiany klimatyczne i przyspieszenie transformacji energetycznej jednym ze swoich trzech priorytetów. Mobilizacja bilionów, których świat potrzebuje, aby stawić czoła kryzysowi, musi być w centrum dyskusji, twierdzą eksperci.
Do tej pory środki bodźców gospodarczych zasadniczo faworyzowały paliwa kopalne w stosunku do czystej energii. To musi się zmienić, aby mieć szansę na osiągnięcie międzynarodowych celów klimatycznych.
Redystrybucja rzadkich ulg fiskalnych MFW, znanych jako specjalne prawa ciągnienia, od bogatych do biedniejszych krajów jest kluczowym elementem pakietu solidarnościowego, który należy obserwować w tym roku.
Kapitał własny zero netto
Wyścig o ustalenie zerowych celów netto stał się sprintem w 2021 r., A 90% światowego PKB jest obecnie objęte celem zerowym netto. Cele te różnią się znacznie pod względem wiarygodności, a kontrola szczegółów ma kluczowe znaczenie.
W tym roku sekretarz generalny ONZ António Guterres powinien uruchomić zielony organ nadzorujący, aby ustalić standardy i ocenić zobowiązania miast i firm.
Względy kapitałowe stały się szczególnie silne wśród krytyków handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Offsety, które opierają się na naturalnych rozwiązaniach klimatycznych, takich jak lasy, dominują na dobrowolnym rynku emisji dwutlenku węgla. Doprowadziło to do wzrostu popytu na wykorzystanie gruntów w krajach rozwijających się do sekwestracji dwutlenku węgla i zrównoważenia emisji bogatych trucicieli.
Kwestia ta znajduje się w centrum ostrej debaty na temat sprawiedliwości klimatycznej. Krytycy twierdzą, że zagraża to prawom do ziemi, produkcji żywności i różnorodności biologicznej. Zwolennicy twierdzą, że zapewnia bardzo potrzebne finansowanie w celu ochrony i odbudowy ekosystemów.
Graniczny podatek węglowy
Być może będzie to rok, w którym UE sfinalizuje swoje plany dotyczące granicznego podatku węglowego – opłaty od towarów importowanych z krajów o niższych standardach środowiskowych. Francja, która w styczniu objęła rotacyjną prezydencję w Radzie UE, stara się wynegocjować wczesne porozumienie między krajami UE do końca czerwca.
Jeszcze przed jej wprowadzeniem proponowana taryfa może mieć pożądany efekt w postaci skłonienia krajów takich jak Turcja, Brazylia i Indonezja do rozważenia krajowych cen emisji dwutlenku węgla. Powoduje to jednak tarcia z partnerami handlowymi, szczególnie w krajach rozwijających się.
Główne gospodarki wschodzące skrytykowały ten pomysł jako niesprawiedliwy i dyskryminujący. Branże w niektórych najbiedniejszych krajach mogą zostać mocno dotknięte, a wczesne projekty nie wykazały żadnych przepisów, które pomogłyby im przejść na czystsze alternatywy.
Aby uzasadnić to światu jako politykę klimatyczną, a nie środek protekcjonistyczny i zwiększający dochody, UE będzie musiała zająć się tymi obawami.
Rozmowy na temat różnorodności biologicznej
Długo odkładane rozmowy ONZ na temat różnorodności biologicznej mogą wreszcie odbyć się w tym roku. Początkowo rozmowy w sprawie globalnego porozumienia w sprawie ochrony i przywracania przyrody miały się odbyć w październiku 2020 r. były wielokrotnie odkładane z powodu pandemii.
Najnowszy harmonogram zakłada, że spotkania przygotowawcze odbędą się w marcu przed szczytem w Kunming w Chinach w dniach 25 kwietnia – 8 maja.
Umowa ma obejmować szereg celów ochrony roślin i dzikiej przyrody Ziemi do 2030 r. Ekolodzy wyrazili obawy dotyczące braku środków finansowych dla krajów rozwijających się, a słabe plany wdrażania mogą udaremnić realizację celów w zakresie różnorodności biologicznej.
