Postawione dylematy
Czy to co sprawiedliwe jest skuteczne?
Czy to co powszechne jest sprawiedliwe?
Czy instytucje dobrze strzegą sprawiedliwości?
Jakie rozwiązania są sprawiedliwe?
Pytania do dyskusji
Czy w Polsce stosowane są sprawiedliwe rozwiązania wspierające gospodarkę niskoemisyjną i zamkniętego cyklu?
Czy rozwiązania stosowane w Polsce są sprawiedliwe jedynie dziś, czy też w wymiarze międzypokoleniowym?
Czy instytucje stojące na straży sprawiedliwości działają właściwie? Czy wystarczająco uwzględniają sprawiedliwość związaną ze zrównoważonym rozwojem?
Jak budować instrumenty na rzecz gospodarki niskoemisyjnej, zamkniętego cyklu oraz współdzielenia, aby były sprawiedliwe?
Jakie powinny zostać wdrożone mechanizmy kontroli, by wdrożenie tych instrumentów przyniosło zaplanowany efekt (ograniczyły ryzyko niepożądanych praktyk)?
Najważniejsze myśli
W kontekście sprawiedliwości i postawionych na początku dylematów najważniejsze były następujące myśli:
- Sprawiedliwość nie oznacza równego podziału dóbr. Nagroda w systemie sprawiedliwym musi być adekwatna do wkładu.
- Poczucie, że nie ma jednej sprawiedliwości może wynikać z faktu, iż w globalnej gospodarce dochodzi do zderzenia wielu różnych systemów wartości, w których sprawiedliwość postrzegana jest w różny sposób.
- W świecie wielu systemów wartości istotny jest szacunek człowieka do człowieka i poglądu wobec poglądu. Ludzie sprawiedliwi darzeni są szacunkiem i stąd nadzieja na poprawę sytuacji dzięki działaniu „rady mędrców”.
- Czy poczucie powszechnej sprawiedliwości osiągniemy, gdy wszyscy będziemy oceniać sprawiedliwość jedną miarą? Do osiągnięcia tego stanu potrzeba jest budowania świadomości społecznej dotyczącej środowiska.
- W kontekście ochrony środowiska trudno jest o sprawiedliwość, jeśli dominuje tymczasowość, ponieważ powinniśmy myśleć także o przyszłych pokoleniach o długim okresie trwania ludzkości na Ziemi.
- Rozwiązania dotyczące ochrony środowiska mogą być skuteczne i sprawiedliwe jedynie wtedy, gdy będą wdrażane globalnie, bo w przeciwnym razie zawsze znajdą się państwa, osoby lub instytucje, które będą korzystały z „jazdy na gapę”.
Więcej
Pełne podsumowanie dyskusji o sprawiedliwości, która odbyła się w 2017 roku przy współudziale Fundacji Heinricha Boella i Instytut Spraw Publicznych.
Opracowanie pt. "Sprawiedliwe przejście do gospodarki niskoemisyjnej, gospodarki o obiegu zamknietym i współkonsumpcji" dr Wojciecha Szymalskiego.
Felieton dr Wojciecha Szymalskiego po dyskusji.
