Bruksela, 30 Września 2024
Systemy oparte na paliwach kopalnych rocznie odpowiadają również za 900-1800 przypadków odniesienia obrażeń związanych z pożarami. Ustalenia te podkreślają jak poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego i bezpieczeństwa wiąże się z ogrzewaniem za pomocą paliw kopalnych i biomasy w europejskich domach, tym samym kładąc nacisk na potrzebę opracowania przez UE kompleksowego planu odejścia od technologii wykorzystujących spalanie.
Nowy raport Europejskiego Biura Ochrony Środowiska (EEB) podkreśla, że technologie grzewcze i kuchenne oparte na spalaniu stwarzają istotne ryzyko w porównaniu z ich elektrycznymi odpowiednikami, na które składają się m.in. awarie sprzętu, zatrucia tlenkiem węgla i pożary. Obecnie 83% europejskich domów nadal polega na technologii wykorzystującej paliwa kopalne i biomasę podczas ogrzewania i gotowania. Rezultatem są nie tylko zmienne rachunki za energię, ale także znaczący wkład w emisję gazów cieplarnianych całej Europy Środkowej oraz alarmujący odsetek urazów i ofiar śmiertelnych, którym można zapobiec.
Autorzy raportu szacują, że liczba ta może być potencjalnie wyższa, ponieważ dane mogą opierać się tylko na wybranych krajach posiadających wiarygodne dane. Dodatkowo, statystyki dotyczące urazów są z całą pewnością zaniżone, jako że nie wszystkie osoby zgłaszają się z nimi do szpitali. Z tego względu rzeczywista liczba wypadków i urazów jest prawdopodobnie znacznie wyższa.
Jednak w 2022 r. władze poszczególnych państw w dalszym ciągu przeznaczały 3,2 mld euro z pieniędzy podatników na dotacje do ogrzewania paliwami kopalnymi, pomimo wyraźnych dowodów łączących te technologie z kryzysami społecznymi, energetycznymi i środowiskowymi w Europie. Zgodnie z ustaleniami niniejszego raportu, pieniądze te przełożą się po prostu na sfinansowanie kolejnych wypadków śmiertelnych.
Podczas gdy dane dotyczące całej Europy są nadal dość ograniczone, badanie danych krajowych 8 państw członkowskich wykazało wyraźny wzrost obaw związanych ze zdrowiem publicznym i bezpieczeństwem:
- W Europie Wschodniej wskaźnik śmiertelności z powodu zatrucia tlenkiem węgla jest znacznie wyższy niż w pozostałej części UE, przy czym tylko w 2021 r. odnotowano 5 000-6 000 śmiertelnych ofiar zatrucia tym związkiem.
- W Europie rocznie około 900 do 1800 urazów przypisywanych jest technologiom grzewczym i kuchennym opartym na paliwach kopalnych.
- W Polsce 27,6% nieumyślnych pożarów domowych jest spowodowanych ogrzewaniem paliwami kopalnymi. W 2023 r. strażacy odnotowali 4350 interwencji, w których 53 osoby zmarły z powodu zatrucia tlenkiem węgla, a 1468 uległo zatruciu.
- W Rumunii w 2022 r. w wyniku pożarów związanych z technologiami wykorzystującymi spalanie zginęło 305 osób dorosłych i 10 dzieci, a 702 osób dorosłych i 40 dzieci odniosło obrażenia.
- W latach 2018-2023 w Szwecji odnotowano co najmniej 6 572 pożary budynków i sytuacje zaprószenia ognia spowodowane technologiami grzewczymi i kuchennymi z wykorzystaniem urządzeń zasilanych spalaniem.
- We Włoszech w latach 2014-2019 odnotowano łącznie 1743 obrażenia spowodowane problemami z centralnym ogrzewaniem gazowym, z czego 97% dotyczyło użytkowników końcowych.
Davide Sabbadin, zastępca kierownika ds. polityki klimatycznej i energetycznej w EEB powiedział:
„To nie do pomyślenia, że publiczne pieniądze nadal wspierają technologie spalania stwarzające poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego i to w naszych własnych domach. Inwestowanie pieniędzy w czyste, odnawialne i tańsze alternatywy, takie jak energia słoneczna i pompy ciepła, nie jest już jedynie dobrym rozwiązaniem, ale wręcz moralną koniecznością dla politycznych decydentów”.
Raport Coolproducts podkreśla konieczność priorytetowego traktowania finansowania na rzecz szybszego przejścia na elektryczne rozwiązania grzewcze i kuchenne, szczególnie w Europie Środkowej i Wschodniej, aby wykorzystać Społeczny Fundusz Klimatyczny do wspierania gospodarstw domowych o średnich i niskich dochodach, dla których koszty początkowe mogą stanowić poważne wyzwanie. Ogrzewanie i gotowanie nie powinno stanowić zagrożenia dla rodzin. Technologie elektryczne i słoneczne są więcej niż gotowe, aby decydenci zaangażowali się w tworzenie bezpieczniejszych, tańszych i czystszych domów w całej Europie.
Żródło: EEB
